1. Giới thiệu: Lê Lợi là ai?

Lê Lợi (1385 – 1433), tên hiệu là Bình Định Vương, sau khi lên ngôi là Lê Thái Tổ, là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thành công, đánh đuổi giặc Minh ra khỏi nước ta, giành lại độc lập sau hơn 20 năm bị đô hộ. Ông là người khai sáng triều đại Hậu Lê, một trong những triều đại hưng thịnh và lâu dài nhất trong lịch sử Việt Nam.

👉 Cuộc đời Lê Lợi gắn liền với ý chí quật cường của dân tộc, là biểu tượng của lòng yêu nước, tài thao lược và phẩm chất anh minh của một vị vua dựng nước.

2. Thân thế và thời niên thiếu

• Sinh năm: 1385

• Quê quán: Làng Lam Sơn, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa

• Xuất thân: Con nhà hào trưởng địa phương, giàu lòng yêu nước và có chí lớn

Từ nhỏ, Lê Lợi nổi tiếng là người thông minh, dũng cảm, có ý thức độc lập dân tộc và luôn đau đáu nỗi nhục mất nước khi nhà Minh xâm lược nước ta (từ năm 1407).

3. Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 – 1427)

3.1. Ngọn lửa khởi nghĩa bùng lên

Ngày 7 tháng Giêng năm Mậu Tuất (1418), tại vùng núi Lam Sơn (Thanh Hóa), Lê Lợi cùng các tướng sĩ tuyên thệ khởi nghĩa, lấy danh nghĩa Bình Định Vương, dựng cờ khởi nghĩa chống quân Minh.

Ban đầu lực lượng rất yếu, bị bao vây, thiếu lương thực, nhưng nhờ:

• Tinh thần đoàn kết,

• Lòng dân ủng hộ,

• Chiến lược “lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh”,

Lê Lợi dần dần đánh bại từng đạo quân Minh hùng mạnh.

3.2. Những chiến thắng vang dội

• 1424 – 1425: Giải phóng vùng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa

• 1426: Đưa quân ra Bắc, chiến thắng Tốt Động – Chúc Động và nhiều trận lớn khác

• 1427: Trận Chi Lăng – Xương Giang quyết định, tiêu diệt 15 vạn viện binh nhà Minh

Sau khi bị đánh bại nặng nề, nhà Minh buộc phải đàm phán và rút quân về nước, công nhận nền độc lập của Đại Việt.

4. Lê Lợi lên ngôi hoàng đế – Khai sinh triều Hậu Lê

Tháng 4 năm 1428, sau 10 năm khởi nghĩa thành công, Lê Lợi lên ngôi vua, xưng là Lê Thái Tổ, đặt quốc hiệu là Đại Việt, chính thức mở ra triều đại Hậu Lê kéo dài gần 360 năm.

5. Chính sách trị quốc và tư tưởng nhân nghĩa

5.1. Chính sách đối nội

• Khôi phục lại đất nước sau chiến tranh

• Khuyến khích sản xuất nông nghiệp, khai hoang

• Bắt đầu xây dựng bộ máy hành chính quy củ

• Đặt nền móng cho pháp luật triều Lê (sau phát triển thành Quốc triều hình luật)

5.2. Chính sách đối ngoại

• Giữ hòa hiếu với nhà Minh, tránh chiến tranh tái diễn

• Khẳng định chủ quyền nhưng vẫn khôn khéo giữ quan hệ ngoại giao ổn định

6. “Bình Ngô đại cáo” – Tuyên ngôn độc lập thứ hai

Năm 1428, Lê Lợi sai Nguyễn Trãi soạn “Bình Ngô đại cáo”, được đọc tại thành Đông Quan (Hà Nội). Đây là bản tuyên ngôn độc lập lần thứ hai trong lịch sử Việt Nam, khẳng định:

“Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân…
Đem đại nghĩa để thắng hung tàn,
Lấy chí nhân để thay cường bạo…”

👉 Giá trị lịch sử – tư tưởng: Khẳng định nền độc lập tự chủ và đạo lý chính nghĩa của dân tộc.

7. Những năm cuối đời và di sản để lại

• Năm mất: 1433, hưởng thọ 49 tuổi

• Miếu hiệu: Thái Tổ

• Nơi an táng: Lam Kinh – quê hương ông

Lê Lợi để lại một triều đại hưng thịnh, một dân tộc độc lập và tư tưởng nhân nghĩa làm gốc – ảnh hưởng sâu sắc đến các đời vua kế tiếp và cả tiến trình lịch sử dân tộc.

8. Lê Lợi trong lòng dân tộc

• Được nhân dân tôn vinh là anh hùng dân tộc vĩ đại

• Tên ông được đặt cho nhiều tuyến phố, trường học, công viên, tượng đài trên cả nước

• Đặc biệt có khu di tích Lam Kinh được bảo tồn tại Thanh Hóa – nơi lưu giữ linh khí và lịch sử của người khai quốc

9. Kết luận

Cuộc đời Lê Lợi là một bản anh hùng ca rực rỡ của dân tộc Việt Nam. Từ một hào trưởng vùng núi Lam Sơn, ông đã trở thành người khai quốc, dựng nên cơ nghiệp bền vững cho đất nước. Lê Lợi là biểu tượng sáng ngời của tinh thần độc lập, yêu nước và trí tuệ lãnh đạo, xứng đáng được lưu danh muôn đời trong lịch sử dân tộc.