1. Nguyễn Trãi là ai?

Nguyễn Trãi (1380 – 1442) là một trong những anh hùng dân tộc vĩ đại nhất của Việt Nam, đồng thời là một nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà văn hóa, và nhà tư tưởng lớn. Ông được UNESCO vinh danh là “Danh nhân văn hóa thế giới” năm 1980 vì những cống hiến to lớn trong sự nghiệp chính trị, văn chương và tư tưởng nhân nghĩa.

👉 Cuộc đời Nguyễn Trãi gắn liền với sự nghiệp kháng chiến chống quân Minh, với vai trò là quân sư của Lê Lợi trong khởi nghĩa Lam Sơn và là tác giả của Bình Ngô đại cáo – bản tuyên ngôn độc lập bất hủ của dân tộc Việt Nam.

2. Thân thế và thời niên thiếu

• Sinh năm: 1380

• Quê gốc: Chi Ngại, Chí Linh, Hải Dương (nay thuộc TP. Chí Linh)

• Cha: Nguyễn Phi Khanh – một nhà Nho nổi tiếng, đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) thời Trần

• Mẹ: Trần Thị Thái – cháu nội của Trần Nguyên Đán, thuộc dòng dõi quý tộc nhà Trần

👉 Nguyễn Trãi lớn lên trong bối cảnh đất nước rối ren do giặc Minh xâm lược. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng học giỏi, thi đỗ Thái học sinh năm 1400 dưới triều Hồ Quý Ly.

3. Tham gia khởi nghĩa Lam Sơn cùng Lê Lợi

3.1. Giai đoạn đầu

Năm 1417, sau khi cha bị quân Minh bắt sang Trung Quốc, Nguyễn Trãi quyết tâm tìm con đường cứu nước. Năm 1418, ông tìm đến Lam Sơn và trở thành quân sư thân cận của Lê Lợi, dâng “Bình Ngô sách” – kế sách đánh giặc cứu dân.

3.2. Vai trò chiến lược gia

Trong suốt 10 năm kháng chiến, Nguyễn Trãi:

• Soạn tuyên truyền kháng chiến, kêu gọi lòng dân

• Thảo chiếu, thư, hịch gửi tướng sĩ và đối phương

• Trực tiếp thiết kế kế hoạch quân sự – chính trị, giúp Lê Lợi thắng lợi

Ông nổi tiếng với câu nói:

“Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”

4. Tác phẩm Bình Ngô đại cáo – Tuyên ngôn độc lập bất hủ

Sau chiến thắng năm 1427, Nguyễn Trãi thay mặt Lê Lợi viết Bình Ngô đại cáo – được xem là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc, khẳng định:

• Chủ quyền dân tộc

• Tinh thần nhân nghĩa

• Chính nghĩa thắng cường quyền

• Sức mạnh của lòng dân

“Đem đại nghĩa để thắng hung tàn,
Lấy chí nhân để thay cường bạo…”

👉 Đây là tác phẩm bất hủ của văn học chính luận, thể hiện tư tưởng nhân đạo – dân chủ – độc lập dân tộc một cách sâu sắc và hào hùng.

5. Giai đoạn làm quan và oan án Lệ Chi Viên

5.1. Làm quan triều Lê

Sau khi Lê Lợi lên ngôi, Nguyễn Trãi được giao nhiều trọng trách: tham mưu, cố vấn chính trị, điều hành nội trị. Tuy nhiên, do mâu thuẫn triều chính và bị đố kỵ, ông dần bị gạt ra khỏi chính trường.

5.2. Oan án Lệ Chi Viên

Năm 1442, vua Lê Thái Tông đột ngột băng hà khi ở lại phủ Nguyễn Trãi (Lệ Chi Viên – Bắc Ninh). Ông cùng vợ là Nguyễn Thị Lộ bị quy tội và cả họ bị tru di (án oan).

Đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông minh oan và phục hồi danh dự cho Nguyễn Trãi.

6. Di sản văn hóa và tư tưởng Nguyễn Trãi

6.1. Các tác phẩm tiêu biểu

• Bình Ngô đại cáo

• Quân trung từ mệnh tập

• Ức trai thi tập

• Bàn về phép trị nước, yên dân, tu dưỡng đạo lý…

6.2. Tư tưởng lớn

• Tư tưởng nhân nghĩa: đặt con người làm trung tâm

• Lấy dân làm gốc: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”

• Hài hòa giữa văn và võ, đạo và trí

• Khẳng định chủ quyền và bản sắc văn hóa Đại Việt

7. Nguyễn Trãi được vinh danh thế giới

Năm 1980, nhân kỷ niệm 600 năm ngày sinh, UNESCO công nhận Nguyễn Trãi là “Danh nhân văn hóa thế giới”, vì:

• Tư tưởng tiến bộ vượt thời đại

• Đóng góp to lớn cho văn hóa – chính trị – ngoại giao

• Là biểu tượng cho nhân quyền và dân chủ trong lịch sử phương Đông

8. Nguyễn Trãi trong lòng dân tộc

• Tên ông được đặt cho nhiều tuyến phố, trường học, thư viện lớn trên toàn quốc

• Khu di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc (Hải Dương) là nơi tưởng niệm ông

• Hình tượng Nguyễn Trãi trở thành biểu tượng của trí tuệ – chính nghĩa – trung hiếu

9. Kết luận

Cuộc đời Nguyễn Trãi là tấm gương sáng ngời về tài năng, đức độ và lòng yêu nước, để lại di sản quý giá cho nền tư tưởng, văn hóa và lịch sử Việt Nam. Dù bị hãm hại trong oan nghiệt, ông vẫn được lịch sử và nhân dân ghi nhớ như một bậc vĩ nhân của muôn đời.

Gợi ý liên kết nội bộ (internal links):

• 👉 Tượng Nguyễn Trãi bằng đồng – Tượng danh nhân trí tuệ Việt

• 👉 Bình Ngô đại cáo – Tuyên ngôn độc lập đậm chất nhân văn

• 👉 Danh sách các danh nhân văn hóa Việt Nam

• 👉 Tượng danh nhân bằng đồng mạ vàng 24k – Quà tặng cao cấp

Thông tin liên hệ – Sản phẩm tượng Nguyễn Trãi bằng đồng

Đúc Đồng Thành Đạt – Cơ sở chế tác tượng danh nhân lịch sử như Nguyễn Trãi, Lê Lợi, Trần Hưng Đạo bằng đồng, dát vàng cao cấp:

📞 Hotline: 0947.926.777
📍 Địa chỉ: Ý Yên – Nam Định | Hà Nội
🌐 Website: ducdongthanhdat.com